Κείμενο του Γιάννη Μαζαράκη
Στο τρίτο σόλο album τ@, το Karin Dreijer ή αλλιώς Fever Ray, ανακαλύπτει την πολιτική διάσταση της αγάπης και του ερωτισμού ενώ παράλληλα προσπαθεί να συμφιλιωθεί με την “γαλήνια θλίψη” της μέσης ηλικίας.
22 χρόνια μετά την πρώτη επαφή τ@ με το κοινό, ως ιδρυτικό μέλος του ηλεκτρονικού duo The Knife, το Karin Dreijer επανέρχεται μέσα από την μουσική περσόνα Fever Ray με ένα album που οριστικοποιεί την μουσική τ@ μοναδικότητα και εγκαινιάζει ένα νέο κεφάλαιο κοινωνικοπολιτικού προβληματισμού. Η ριζοσπαστικοποίηση των στίχων και του ήχου τ@ ξεκινά με την κριτική του υπερ-καπιταλισμού στο τελευταίο album των The Knife, Shaking the Habitual (2013) ενώ το 2017 εισάγει τα gender politics στη δισκογραφία τ@ με το εκρηκτικό Plunge, το οποίο συνοδεύεται με το δημόσιο coming out τ@ ως queer άτομο. Όμως, μετά την θεωρητική θεμελίωση και την ακτιβιστική δράση έρχεται η σκληρή καθημερινότητα, η ρουτίνα, η ζωή. Και είναι ακριβώς αυτό το πεδίο στο οποίο το Fever Ray αποφασίζει να σκιαγραφήσει την αγάπη ως πολιτική πράξη με το Radical Romantics.
Η καθημερινότητα του queer ατόμου συνοδεύεται πάντοτε από έναν ατελείωτο ψίθυρο, ένα υπόκωφο μουρμουρητό. Στο εναρκτήριο What They Call Us, το Fever Ray μας σκουντά διακριτικά τον ώμο και μας ενημερώνει για αυτό το χλευασμό που δεν αρθρώνεται αλλά ακούγεται δυνατά. Πάντα θα μιλούν για μας, πάντα στο τέλος κάτι κακό θα πουν και η μόνη λύση είναι να μη σταματήσουμε να κινούμαστε, να παραμείνουμε ευέλικτοι με οποιοδήποτε κόστος. Το διακριτικά αλλά διαπεραστικά synth μπλέκονται με τα γνώριμα ανδρόγυνα φωνητικά τ@ Karin σε ένα κόμματι του οποίου η σταδιακή κλιμάκωση φέρνει στη μνήμη την εποχή του Silent Shout αλλά και του ντεμπούτο album τ@ Fever Ray. Η ασφυξία αυτής της εχθρικής καθημερινότητας κορυφώνεται στο Even it Out, όπου τ@ Karin, σαν άλλη Lydia Tár, αποφασίζει να κατονομάσει και να εκφοβίσει τον συμμαθητή του παιδιού της που του ασκεί καθημερινό bullying στο σχολείο προειδοποιώντας τον: “ξέρουμε που μένεις/ και μια μέρα ίσως σε κυνηγήσουμε/ για να πάρουμε πίσω αυτό που μας ανήκει”.
Παρά την εξαιρετική χαρτογράφησή της όμως, αυτή η εχθρική καθημερινότητα δεν αποτελεί παρά μόνον το σκηνικό μπροστά από το οποίο θα εκτυλιχθεί η βασική δραματουργία του Radical Romantics: ο αγώνας τ@ Fever Ray να εμπιστευτεί, να ενθουσιαστεί και να αφεθεί στην ανατρεπτική ορμή της αγάπης και του έρωτα. Από το ειλικρινές κάλεσμα για ένα στιγμιαίο άγγιγμα και μια στιγμιαία ανατριχίλα στο Shiver, την ανάγκη να προλάβει να ζήσει και να τραγουδήσει την αγάπη στο Kandy έως την ελπίδα να βρει έναν άνθρωπο με ένα ιδιαίτερο χαμόγελο στο Looking For A Ghost, το album συγκεντρώνει όλες τις σκέψεις και τα συναισθήματα ενός queer ατόμου που ψάχνει τον έρωτα και την αγάπη μετά τα 40. Κι ενώ το Radical Romantics είναι ένα love album, δεν είναι το κλασικό love album που έχουμε συνηθίσει. Με σαφείς αναφορές στο θρυλικό φεμινιστικό δοκίμιο της bell hooks All About Love, τ@ Fever Ray αντιλαμβάνεται την αγάπη ως μια πολιτική δύναμη “μια δράση, ένα ρήμα, κάτι που κάνουμε”. Ψάχνοντας λοιπόν ένα φάντασμα στη μέση της ζωής και μιας αφιλόξενης κοινωνίας, το Fever Ray ανακαλύπτει ξανά την αξία αυτού που αφελώς καταλήξαμε να θεωρούμε κοινότοπο. Στην ουσιαστικότερη στιγμή του album (μουσικά και στιχουργικά), το Carbon Dioxide, συνοψίζεται ο πυρήνας του project: η ανάγκη που έχουμε όλ@ μας για ένα χέρι να κρατά την καρδιά μας καθώς πέφτουμε.
Σε κάθε βιντεοκλίπ του άλμπουμ, το Fever Ray υιοθετεί και μια νέα περσόνα και μαζί με αυτήν μια νέα στάση ζωής. Ο συμβατικός υπάλληλος γραφείου που νιώθει εγκλωβισμένος ανάμεσα στα φωτοτυπικά μηχανήματα και τους αδιάφορους συναδέλφους του στο What They Call Us, η απειλητική drag-queen μητέρα του Even it Out, που φαντάζει σαν να ‘χει ξεπηδήσει από ταινία του John Waters, και ο σαχλά ερωτιάρης μεσήλικας του Kandy είναι κομμάτια του ψυχισμού τ@ Karin, τα οποία συνυπάρχουν στον ίδιο άνθρωπο και ενεργοποιούνται ανάλογα με το εκάστοτε ερέθισμα. Όχι πάντα κατά βούληση, όχι πάντοτε συνειδητά αλλά πάντα σε συνάρτηση με την βασική τ@ αρχή: το δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό. Ο creative director του Plunge Martin Flack επιστρέφει για άλλη μια φορά στο σύμπαν τ@ Fever Ray, κι έρχεται αντιμέτωπος με μια νέα δημιουργική πρόκληση: μια πιο εσωτερική, λιγότερο εκρηκτική και πιο σιωπηρή απεικόνιση του queerness.
Τους στίχους και την παραγωγή των τεσσάρων πρώτων τραγουδιών του album συνυπογράφει ο ετεροθαλής αδερφός τ@ Karin και συνιδρυτής των The Knife Olof Dreijer, χαρίζοντας μας ένα εικονικό νέο EP των The Knife και αφήνοντας μας να συλλογιζόμαστε πόσο ενδιαφέρουσα θα ήταν η πορεία του duο αν δεν είχαν διαλυθεί το 2013. Τα αιφνιδιαστικά και διαπεραστικά synth εναρμονίζονται με τα διακοπτόμενα beats ακολουθώντας πλέον πιο ήρεμες και εσωτερικές μελωδικές γραμμές που χαρακτηρίζουν το σύνολο του album. Τα minimal afrobeats του Looking for A Ghost, σε συμπαραγωγή της Πορτογαλίδας παραγωγού και DJ Nídia, είναι ίσως οι πιο ευχάριστες και ανεβαστικές νότες του project ενώ την industrial ψυχρότητα του North και το καταθλιπτικό techno του Tapping Fingers συνυπογράφουν αντίστοιχα οι παραγωγοί των Nine Inch Nails Trent Reznor και το Σουηδικό duo Aasthma.
Σε μια εποχή που τα queer άτομα έχουν κατακτήσει την ορατότητα και την δημόσια αποδοχή για την οποία αγωνίστηκαν για χρόνια, το Fever Ray έρχεται να τραβήξει μια διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στο queer άτομο που τυχαίνει να είναι καλλιτέχνης και στον queer καλλιτέχνη. Το queerness, ως μια συνολική απόρριψη της ετεροκανονικότητας, είναι ένας βασικός θεματικός άξονας στο έργο τ@ Fever Ray, ο οποίος εξελίσσεται και ωριμάζει διαρκώς. Αυτή τη φορά, η ανατροπή των συμβάσεων δεν εκκινεί από την μαχητική αντίσταση ή την θεωρητική αποδόμηση της πατριαρχίας αλλά από την πιο επαναστατική δύναμη της ανθρώπινης ιστορίας: την αγάπη.
© 2023, Music Hunter Crew. All rights reserved.
