Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα μουσικά είδη που μπορεί να ανακαλύψει κάποιος είναι αδιαμφισβήτητα η φολκ μουσική. Αυτός ο ήχος που “γεννιέται” από τις παραδόσεις μιας χώρας και την ιστορία μιας περιοχής, είναι αυτός που μας κάνει να μην ξεχνάμε τις ρίζες μας. Ως φολκ λογίζονται εκείνα τα τραγούδια που φέρουν παραδοσιακά μουσικά στοιχεία, είτε αυτά είναι καθαρόαιμα είτε δοσμένα με σύγχρονα ακούσματα. Θυμίζουμε εδώ το προηγούμενο άρθρο μας για την αναδρομή στην παραδοσιακή μουσική της Ελλάδας.
Σε συνέχεια αυτού, λοιπόν, πάμε να δούμε πως αυτά τα παραδοσιακά στοιχεία “σμίγουν” με σύγχρονες μελωδίες σε μια νέα γενιά φολκλορικών καλλιτεχνών.
Σε μια γωνιά του Ανατολικού Αιγαίου βρίσκεται το νησί της Ικαρίας. Στην Ικαρία γεννήθηκε και μεγάλωσε η Βιολέτα Ίκαρη, η οποία προσάρμοσε ακόμη και το όνομα του νησιού στο ψευδώνυμό της. Η μοναδική φωνή της “κερδίζει” συνεχώς νέους θαυμαστές, λανσάροντας τραγούδια επηρεασμένα από τα πανηγύρια του τόπου της, όπου τραγουδούσε ως παιδί.
Μεταφερόμαστε στην άλλη άκρη της Ελλάδας και στη βασίλισσα του Ιονίου, την Κέρκυρα. Εκεί θα συναντήσουμε “Τα παιδιά της Παλαιότητας“, μια ομάδα που η μουσική της βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε μια κληρονομιά που κληροδότησαν οι Ιταλοί στο νησί. Το τοπικό συγκρότημα αφομοιώνει την πλούσια μουσική κληρονομιά της Κέρκυρας με σύγχρονα στοιχεία της ποπ και ροκ μουσικής.
Μερικά χιλιόμετρα παραδίπλα συναντάμε τους ”Villagers of Ioannina City” αλλιώς γνωστούς ως VIC. Τα μέλη του συγκροτήματος κατάγονται από την πόλη των Ιωαννίνων και τα γύρω βουνά της Ηπείρου. Το γκρουπ αναμιγνύει το σκληρό ψυχεδελικό ροκ με παραδοσιακά μουσικά όργανα όπως το φλάουτο, τη γκάιντα και το κλαρίνο. Σήμερα είναι ίσως η πιο δημοφιλέστερη μουσική ομάδα που το σύγχρονο άκουσμά της συναντά την παράδοση.
Κάθε χωριό, κάθε πόλη σε αυτή τη χώρα χαρακτηρίζεται από τη δική της μουσική παράδοση. Έτσι και η νύμφη του Θερμαϊκού, Θεσσαλονίκη επηρέασε με το δικό της τρόπο τη μουσική του ΛΕΞ (Αλέξης Λαναράς). Ο ράπερ της underground μουσικής εμπνέεται από την κοινωνική αδικία, τις δυσκολίες που αντιμετώπισε ο ίδιος και οι φίλοι του μετά την οικονομική κρίση και από την αγάπη. Η ραπ μουσική μπορεί να προέρχεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά οι στίχοι αντικατοπτρίζουν την ελληνική πραγματικότητα των πόλεων. Στη Θεσσαλονίκη επίσης συναντάμε τους Largo που συνδυάζουν το κλαρίνο με ηλεκτρικές κιθάρες και πλήκτρα και φυσικά τους Sleepin Pilow με την ποντιακή τους λίρα και τη ροκ μουσική.
Στην άλλη άκρη του Αιγαίου δεσπόζει η Κρήτη, το πολυπληθέστερο νησί της Ελλάδας. Η μουσική της παράδοσης εμπνέει μέχρι και σήμερα αρκετούς καλλιτέχνες και συγκροτήματα. Ένας από αυτούς είναι και ο Γιώργος Ξυλούρης, γιος του λυράρη Ψαραντώνη και ανιψιός του Νίκου Ξυλούρη. Μαζί με τον ντράμερ Jim White (του Dirty Three και του PJ Harvey) έχουν δημιουργήσει το συγκρότημα Xylouris White, με το οποίο συνεχίζουν τη μακραίωνη μουσική παράδοση της Κρήτης σε μίξη με σύγχρονα ακούσματα.
Φυσικά στην Κρήτη συναντάμε και τον Γιάννη Χαρούλη, ο οποίος ενσωματώνει τη διάλεκτο και τη μουσική του νησιού του σε νέα ακούσματα, σημειώντας μεγάλη επιτυχία. Τέλος, μπορούμε να αναφερθούμε και στο συγκρότημα “Topos” από το Ρέθυμνο, στον πρώην διαγωνιζόμενο του Voice, Κώστα Χειλά αλλά και στο heavy rock συγκρότημα “Balothizer” με το μπάσο, το λαούτο και τα ντραμς τους.
Ένας από τους καλύτερους τρόπους για να αναζητήσουμε την ελληνική παραδοσιακή μουσική είναι να γνωρίσουμε τη μουσική της Άννας Παπαϊωάννου ή αλλιώς Άννα vs. Ιούνιος. Η καλλιτέχνης ταξιδεύει κατά καιρούς σε χωριά της υπαίθρου για να καταγράψει ερεθίσματα και τραγούδια. Έπειτα “παραποιεί” το υλικό της σε στούντιο ηχογράφησης χρησιμοποιώντας loops, drums machines και συνθεσάιζερ. Οι μονοφωνικές μελωδίες με τη μεταγλώττιση της φωνής της είναι ένα αποτέλεσμα που αξίζει κανείς να ακούσει.
Στη Θράκη οι “Thrax Punks” συνδυάζουν το παλιό με το νέο. Εδώ, η παραδοσιακή μουσική της Θράκης αναμιγνύεται με το νεότερο μουσικό είδος, την πανκ. Η γκάϊντα, το νταούλι και θρακιώτικη λύρα συναντάνε τα δυνατά φωνητικά, την ηλεκτρική κιθάρα και το νεανικό ενθουσιασμό προσφέροντάς μας ένα ενδιαφέρον αποτέλεσμα.
Ταξιδεύοντας προς τη μεγαλύτερη οροσειρά της Ελλάδας, την Πίνδο θα γνωρίσουμε τους ”Pindos Altetico“. Το ραπ συγκρότημα είναι από τα ελάχιστα που έχουν καταφέρει να ενσωματώσουν στη μουσική τους στοιχεία τόσο της μουσικής παράδοσης όσο και της τοπικής διαλέκτου. Το γκρουπ κατάγεται από τα Γρεβενά και η έμπνευσ΄η τους προέρχεται από αυθεντικές τοπικές γιορτές, τους ρυθμούς και τους ήχους της περιοχής.
Για πολλούς ο Κωνσταντής Πιστιόλης θεωρείται ένας σταρ της “νεο- παραδοσιακής” μουσικής. Με καταγωγή από την Κόνιτσα, παίζει όλα τα παραδοσιακά πνευστά όργανα της Ελλάδας. Ο καταξιωμένος καλλιτέχνης συνεργαζόταν με τον Γιάννη Χαρούλη πάνω από 10 χρόνια και μας συστήνεται με τη δική του μοναδική μουσική πινελιά.
Φτάνοντας στο τέλος, δεν θα μπορούσαμε να παραλείψουμε και τον Μάρκο Ηλεκτρίκ που δίνει μια νέα πνοή στα ρεμπέτικα τραγούδια του Μάρκου Βαμβακάρη αλλά και στο folk ethnic γκρουπ ”ΤΑΚΙΜ” που συνδυάζει την ακαδημαϊκή γνώση με την αγάπη τους για την ελληνική μουσική.
© 2023, Thanos Papatsanis. All rights reserved.