Πολλές φορές, στη δισκογραφία, έχουμε ακούσει μουσικά κομμάτια που… κάτι μας θυμίζουν και κάποια τραγούδια που απλά χρησιμοποιούν δείγματα άλλων κομματιών. Αρκετές φορές αυτό περνά απαρατήρητο και κάποιες άλλες γίνεται σοβαρότερο, αφού αρκετοί καλλιτέχνες ακολουθούν το δρόμο της δικαιοσύνης για την υπεράσπιση των πνευματικών δικαιωμάτων τους. Είτε στο ρυθμό της μουσικής, είτε στη μελωδία, υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις που νιώθουμε ότι ένα τραγούδι κάπου το έχουμε ξανακούσει. Κάποιες από αυτές τις περιπτώσεις θα σας κάνουμε γνωστές παρακάτω.
Ξεκινάμε με την ομοιότητα που παρατήρησαν αρκετοί στην ενορχήστρωση του τραγουδιού “Somebody That I Used to Know” του ΒελγοΑυστραλού τραγουδοποιού Gotye και του “Seville” του Βραζιλιάνου κιθαρίστα και συνθέτη Luiz Bonfa που κυκλοφόρησε το 1967. Εκτός από τα δείγματα στην αρχή του ορχηστρικού “Seville”, οι κριτικοί έχουν παρατηρήσει ομοιότητες από τα τραγούδια του Sting, του Peter Gabriel αλλά και του αμερικάνικου φολκ συγκροτήματος Bon Iver. Οι ομοιότητες, ωστόσο, δεν φαίνεται να επηρέασαν αρνητικά τη δημοτικότητα της συνεργασίας του Gotye με την Kimbra, αφού στο YouTube μετρά πάνω από 2 δις προβολές.
Το “Crazy In Love” αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά τραγούδια της Beyonce. H συνεργασία της τραγουδίστριας με τον Jay- Z τo 2003 θυμίζει σε πολλούς το ”Are you my woman (Tell me so)” του R&B/ Soul συγκροτήματος The Chi- Lites. Oι δημιουργοί όντως χρησιμοποίησαν δείγματα του τραγουδιού των Chi- Lites σε ένα ποπ/ χιπ χοπ/ R&B τραγούδι αγάπης που ενσωματώνει soul και funk στοιχεία της δεκαετίας του 1970. Το VH1 το ανακήρυξε ως το καλύτερο τραγούδι της δεκαετίας του 2000, ενώ το Rolling Stones το κατέταξε 16ο στη λίστα με τα 500 καλύτερα τραγούδια όλων των εποχών.
Μια από τις εμπορικότερες επιτυχίες των Black Eyed Peas, το ”My humps” χρησιμοποιεί μουσικά samples από το τραγούδι ”I need a freak” που κυκλοφόρησε το 1983. Πρόκειται για δύο τραγούδια με έντονο παρασκήνιο. Το “My humps” δέχτηκε κριτικές για τα σεξουαλικά του υπονοούμενα, ενώ το “I need a freak” βρέθηκε πολλές φορές στις αίθουσες των δικαστηρίων λόγω των πνευματικών του δικαιωμάτων. To τραγούδι των Black Eyed Peas, παρόλο τις κριτικές, απέσπασε ένα βραβείο Grammy το 2007 στην κατηγορία “Καλύτερη ποπ ερμηνεία από ντουέτο ή ομάδα”.
Το 1997 ο Αμερικάνος ράπερ Puff Daddy κυκλοφόρησε το “Ι’ll be missing you” σε συνεργασία με την Αμερικανίδα τραγουδίστρια Faith Evans και το R&B group 112. Το κομμάτι βασίστηκε σε ένα δείγμα του πασίγνωστου τραγουδιού των The Police ”Every Breathe You Take” (1983). Η άδεια, ωστόσο, της χρήσης του δείγματος δεν είχε δοθεί με αποτέλεσμα τη μήνυση εκ μέρους του Sting, που κράτησε το 100% των δικαιωμάτων του τραγουδιού. Παρά τη δικαστική διαμάχη, το ”I’ll be missing you” κέρδισε ένα Grammy στη 40η απονομή των βραβείων στην κατηγορία ”Καλύτερη ερμηνεία ραπ από ντουέτο ή ομάδα”. Το τραγούδι επαναχρησιμοποιεί επίσης δείγμα της μελωδίας του ύμνου ”I’ll Fly Away“.
Όλοι μας -λίγο πολύ- έχουμε χορέψει στους ρυθμούς του ”Hips Don’t Lie” της Shakira. Αυτό, όμως, που ίσως λίγοι γνωρίζουν είναι πως το κομμάτι χρησιμοποιεί στην εισαγωγή του ένα sample ενός πολύ παλιότερου τραγουδιού. Μένοντας πιστή στους λατινοαμερικάνικους ρυθμούς, η τραγουδίστρια δανείστηκε ένα δείγμα από τον Πορτορικανό τραγουδιστή της σάλσα Jerry Rivera και το τραγούδι του “Amores como el Nuestro” (1992). Το single συμπεριλήφθηκε στο δίσκο του ”Cuenta Conmigo” φτάνοντας στην κορυφή του US Billboard Tropical/ Salsa της ίδιας χρονιάς.
To “Rap God” είναι ένα τραγούδι που μπήκε στο βιβλίο των ρεκόρ Γκίνες, ως το hit single που περιέχει τις περισσότερες λέξεις, στο σύνολο 1.560. Ο Eminem δανείστηκε αυτό το μοτίβο από το “Supersonic” του γυναικείου ραπ γκρουπ JJ Fad. Το “Supersonic” είναι ένα τραγούδι που ενέπνευσε πολλούς συνθέτες και καλλιτέχνες. Δείγματά του έχουν πάρει -μεταξύ άλλων- οι Beastie Boys το 2009 για το τραγούδι τους ”Too Many Rappers” και η Fergie στο “Fergalicious”.
Η R&B/ ποπ μπαλάντα ”Dilemma” κυκλοφόρησε το καλοκαίρι του 2002 από την Kelly Rowland και τον ράπερ Kelly. Ανήκει στην κατηγορία των τραγουδιών εκείνων που έχουν δανειστεί δείγματα από κάποιο παλιότερο τραγούδι. Ακούγοντάς το, θα καταλάβουμε ότι η μελωδία του μοιάζει κατά πολύ του ”Love, Need and Want You” που κυκλοφόρησε το 1984 από τη Patti Labelle. Το “Dilemma” βρέθηκε στην κορυφή των τσαρτ πολλών χωρών όπως η Γερμανία, η Ουγγαρία, η Ολλανδία, η Ελβετία και του US Billboard Hot Rap Songs.
Το “Poker Face” αποτελεί μια από τις διαχρονικότερες και εμπορικότερες επιτυχίες της Lady Gaga. Ένα από τα χαρακτηριστικότερα σημεία του τραγουδιού προέρχεται από το “MA Baker” του Γερμανο- Καραϊβικού συγκροτήματος της disco/ funk, Boney M. Η πρωτότυπη μελωδία του MA Baker βασίστηκε στο “Sidi Mansour”, παραδοσιακό λαϊκό τραγούδι της Τυνησίας. Ο Fred Jay εμπνεύστηκε τους στίχους του από την ιστορία της θρυλικής παρανόμου των HΠΑ, MA Barker ή Kate (Arizona) Barker, με μια μικρή παραλλαγή.
Μια από τις μεγαλύτερες ομοιότητες στη διεθνή δισκογραφία θα τη συναντήσουμε ανάμεσα στo τραγούδι ”Right Round” του FloRida και του ”You Spin Me Round (Like a Record)” του ποπ συγκροτήματος Dead Or Alive. Με τη σειρά του, ο τραγουδιστής των Dead Or Alive, συνέθεσε το You Spin Me Round (Like a Record) βασιζόμενος σε δύο υπάρχοντα τραγούδια, το “I Wanted Your Love” του Luther Vandross και το ”See you Round Like a Record” της Αυστραλής ηθοποιού και τραγουδίστριας Little Nell.
Το 2011, Jennifer Lopez και Pitbull ένωσαν τις δυνάμεις τους κυκλοφορώντας μια από τις εμπορικότερες επιτυχίες εκείνης της χρονιάς αλλά και μετέπειτα. Αν ξανα- ακούσει κανείς το “On the Floor” ίσως να ανακαλύψει την ομοιότητά του με το τραγούδι “Lambada” που ηχογραφήθηκε από τους Kaoma. Σε συνέχεια, όποιος ακούσει το Lambada ίσως προσέξει τις ομοιότητες του με το ”Llorando se fue” των Los Kjarkas από τη Βολιβία. Οι Βολιβιανοί, μάλιστα, όταν άκουσαν το Lambada κινήθηκαν δικαστικώς, έκαναν μήνυση και κέρδισαν τη διαμάχη.
Το “Don’t Stop The Music” αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της Rihanna, τουλάχιστον στα πρώτα χρόνια της καριέρας της. Αν προσέξει κάποιος τα δείγματα του τραγουδιού είναι πανομοιότυπα με του “Wanna Be Startin’ Something” του βασιλιά της ποπ, Michael Jackson. H ομοιότητα των δύο τραγουδιών καταχωρείται στη γραμμή ”mama- sa, mama- koosa”. Το 2009, ο Καμερουνέζος μουσικός Manu Dibango υπέβαλε μήνυση τόσο στη Rihanna όσο και στον Michael Jackson ισχυριζόμενος ότι χρησιμοποίησαν το παραπάνω χωρίς την άδειά του.
Αυτό είναι το δεύτερο τραγούδι των Black Eyed Peas, στο οποίο παρατηρείται κάποιο sample από ένα άλλο κομμάτι. Αναφερόμαστε στο “Pump it” που κυκλοφόρησε το 2006. To τραγούδι που γράφτηκε από τον will.i.am, τη Fergie και τον apl.de.ap, ενσωματώνει σε μεγάλο βαθμό μουσική από το δημοτικό τραγούδι της Ανατολικής Μεσογείου “Μισιρλού“, σε έκδοση του Dick Dale (1962). Το 2022, Tiesto και Black Eyed Peas δημοσίευσαν μία νέα εκδοχή του τραγουδιού, το “Pump it Louder”.
Ακούγοντας κανείς το “Hung Up” της Madonna, μπορεί να υποθέσει ότι και οι μεγαλύτερες -σε παγκόσμια εμβέλεια- επιτυχίες μπορεί να θυμίζουν σε κάποιο άλλο τραγούδι. Τα δείγματα του “Gimme! Gimme! Gimme! (A Man After Midnight)” του Σουηδικού συγκροτήματος ABBA είναι κάτι παραπάνω από σαφή στο Hung Up. Αυτή είναι η δεύτερη “επίσημη” φορά που ένα κομμάτι των ABBA χρησιμοποιήθηκε δειγματοληπτικά από έναν άλλο καλλιτέχνη. Η πρώτη φορά ήταν το 1996, όταν οι Fugees χρησιμοποίησαν στην επιτυχία τους “Rumble in the Jungle” δείγματα από το “The Name of The Game”.
Μια μεγάλη ομοιότητα στη μουσική διαπιστώνουμε και στα κομμάτια “Hotel Room Service” του Pitbull και “Push The Feeling On” του Βρετανικού μουσικού project Nightcrawlers. Το Ηotel Room Service παρεμβάλει -επίσης- στίχους από άλλα -τουλάχιστον- 3 τραγούδια: το “I Just Wanna Love You (Give It 2 Me) του Jay Z, το “Nasty Girl” του Notorious BIG και το ”Rapper’s Delight” του χιπ- χοπ τρίο Sugarhill Gang. Παρ’ όλα αυτά το κομμάτι του Pitbull έγινε μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες των κλαμπ ανά τον κόσμο.
Αφήσαμε για το τέλος μια ακόμη έκδηλη ομοιότητα, την οποία θα διαπιστώσει κανείς εύκολα ακούγοντας τα παρακάτω τραγούδια. Πρόκειται για τα “Talk Dirty” των Jason Derulo & 2 Chainz και “Hermetico” των Ισραηλινών Balkan Beat Box (γνωστοί και ως BBB). To συγκρότημα που ενσωματώνει μουσικές της Μεσογείου, της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (κυρίως της Βαλκανικής) με μουσικά στοιχεία της Μέσης Ανατολής, της ρέγκε, του τσιγγάνικου πανκ και του ηλεκτρονικού ήχου, επηρέασε μουσικά τον Jason Derulo σε μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του τη δεκαετία του 2010.
Βάσει της λίστα μας διαπιστώνουμε πως -σε πολλές περιπτώσεις- στη μουσική δεν υπάρχει παρθενογέννεση.
© 2023, Thanos Papatsanis. All rights reserved.