Η 28η Οκτωβρίου και το έπος του ’40 μέσα από ”άγνωστα” τραγούδια της εποχής

Όταν φέρνουμε στο νου μας τραγούδια της 28ης Οκτωβρίου και του έπους του 1940, κατευθείαν έρχεται στο μυαλό μας η φωνή της Σοφίας Βέμπο και κομμάτια όπως ”Κορόιδο Μουσολίνι”, ”Βάζει ο Ντούτσε τη στολή του” και ”Παιδιά της Ελλάδος παιδιά”. Οι ήχοι αυτοί αλλά και η φωνή της αξέχαστης τραγουδίστριας έχουν σημαδέψει ανεξίτηλα την επέτειο και τον αγώνα των Ελλήνων.

Το Κορόιδο Μουσολίνι μπορεί να είναι ένα από τα γνωστότερα τραγούδια της εποχής, ωστόσο υπάρχει κάτι που ίσως λίγοι το γνωρίζουν. Το κομμάτι δεν είναι Ελληνικό αλλά Ιταλικό. Ο στιχουργός Γιώργος Οικονομίδης πήρε τη μουσική του Reginella- campagnolla και ενσωμάτωσε Ελληνικούς στίχους που σατιρίζουν τα ιταλικά στρατεύματα.

Τα ”άγνωστα” κομμάτια της εποχής

Εκτός όμως από τα τραγούδια που ακούμε κάθε χρόνο, υπάρχουν και μελωδίες που ακούγονται σπανιότερα. Σε αυτούς λοιπόν, τους ήχους αξίζει να σταθούμε σε αυτό εδώ το άρθρο. Το τραγούδι ”Γυναίκες Ηπειρώτισσες” είναι ένα από αυτά, το οποίο αναφέρεται στον πόλεμο του 40′ αλλά δεν γνωρίζουμε τους δημιουργούς του. Η Μαρινέλλα έχει ερμηνεύσει το τραγούδι που είναι αφιερωμένο στις γυναίκες της Ηπείρου.

Το ρεμπέτικο τραγούδι της διετίας 1940-41 συνδέθηκε άρρηκτα με τα αντιπολεμικά και ηρωικά κομμάτια της εποχής. Ένας από τους σημαντικότερους εκφραστές, ο Μάρκος Βαμβακάρης, συνέθεσε και τραγούδησε τραγούδια όπως το ”Μουσολίνι άλλαξε γνώμη” και ”Ο Αγύμναστος”. Στο ίδιο μήκος κύματος συναντάμε και τον Σπύρο Περιστέρη που έγραψε τους στίχους προσαρμοσμένους στο Ελληνοιταλικό μέτωπο για τα κομμάτια ”Γεια σας φανταράκια μας” και ”Το όνειρο του Μπενίτο”.

Ο Απόστολος Χατζηχρήστος, ο Γιώργος Παπασιδέρης, ο Στελλάκης Περπινιάδης και ο Δημήτρης Γκόγκος είναι μερικά από τα ονόματα που συνέδεσαν τη δουλειά τους με το αντιπολεμικό- ηρωικό τραγούδι. Από τους παραπάνω ξεχωρίζουν το ”Μέρα και νύχτα με το τουφέκι”, το ”Με δόξα να γυρίσετε”, το ”Άκου Ντούτσε μου τα νέα” και το ”Τους Κενταύρους δε φοβάμαι” (κενταύρους ονόμαζαν τους στρατιώτες της 131ης μεραρχίας αρμάτων του ιταλικού στρατού).

Η Σοφία Βέμπο, ως η τραγουδίστρια της Νίκης, μπορεί να εμψύχωσε και να βοήθησε όσο καμία άλλη τον αγώνα υπέρ των Ελλήνων (ανάμεσα σε όλα είχε προσφέρει 2 χιλιάδες λίρες στο Ελληνικό ναυτικό), ωστόσο δεν είναι όλα τα τραγούδια της τόσο γνωστά. Ένα από αυτά είναι το ”Στον πόλεμο βγαίνει ο Ιταλός” σε μουσική της ίδιας και στίχους του Γιώργου Θίσβιου.

Ανάμεσα στους καλλιτέχνες που τραγούδησαν για το έπος του ’40 συναντάμε και την αείμνηστη Ρένα Βλαχοπούλου. Μαζί με την Σοφία Βέμπο εμφανίστηκαν στο θέατρο Μοντιάλ το 1941 ερμηνεύοντας αποκλειστικά κομμάτια του πολέμου. Η εμφάνιση της όμως της ετοίμαζε μια τραγική ειρωνεία. Ένα βράδυ πριν ανέβει στη σκηνή την ενημέρωσαν ότι οι γονείς της βρεθήκαν νεκροί μετά από τους πρώτους βομβαρδισμούς της Κέρκυρας. Από εκεί τη στιγμή, η διάσημη τραγουδίστρια και ηθοποιός αντικαταστάθηκε πλήρως από την Σοφία Βέμπο. Εδώ μπορείτε να διαβάσετε πληροφορίες για το ”Όταν θα ‘ρθεις”.

Για το τέλος, μπορούμε να παραθέσουμε ακόμη μερικά τραγούδια των Γεωργία Μηττάκη, Κάκια Μένδρη, Δανάη και Λέων Φωτεινό.