Μέσα σε μία πενταετία το φαινόμενο Lady Gaga κατάφερε να γίνει το απόλυτο ποπ είδωλο, σε μια εποχή που όλοι πίστευαν πως οι εποχές των σούπερσταρ είχαν περάσει. Με απαράμιλλη αυτοπεποίθηση, αστείρευτη όρεξη για δουλειά και άφθονο ταλέντο, τράβηξε κάθε βλέμμα και συστήθηκε ως το επόμενο βήμα της ποπ μουσικής.
Το The Fame (2008), ένας glam-pop δίσκος με έμπνευση από τον David Bowie και τα 80s, κατόρθωσε να την εκτοξεύσει στην κορυφή. Ακολούθησε το Fame Monster (2009), επηρεασμένο από την ευρωπαϊκή gothic house. Το 2011, με μια εξωγήινη μορφή, θα ξανασυστηθεί κυκλοφορώντας το επαναστατικό Born This Way, ένα άλμπουμ – μανιφέστο υπέρ των γυναικών, της LGBT κοινότητας, των έγχρωμων και κάθε μειονότητας με επιρροές από ροκ, μέταλ και ντίσκο. Η κοινωνία δεν ήταν έτοιμη, φανατικές οργανώσεις απείλησαν πως θα τη σκοτώσουν αν περιοδεύσει στη Τζακάρτα, ενώ η Ρωσία την απείλησε με φυλάκιση.
Παρά τις απειλές, η Mother Monster απτόητη συνέχισε να περιοδεύει, ενώ ταυτόχρονα άρχισε να ετοιμάζει σιωπηλά την επόμενη δισκογραφική της προσπάθεια. Αν και η κυκλοφορία προορίζονταν για τις αρχές του 2013, ένας σοβαρός τραυματισμός στο ισχίο θα την αναγκάσει να τη μεταθέσει προς το τέλος του έτους.
Ήταν Νοέμβριος του 2013 όταν τελικά μοιράστηκε μαζί μας το πολυαναμενόμενο ARTPOP κι εγώ, στην αρχή της εφηβείας μου, ένιωθα πως θα ήταν η πρώτη era που θα βίωνα από την αρχή της στο έπακρο. Δεν ήμουν, ωστόσο, έτοιμος για αυτό που θα άκουγα – ούτε και οι κριτικοί της εποχής.
Τo ARTPOP σύμφωνα με τη Gaga ήταν «μία γιορτή κι ένα ποιητικό μουσικό ταξίδι», ένα πάντρεμα της τέχνης με την ποπ μουσική. Αντίθετα με τα βαριά industrial κομμάτια του Born This Way, στο νέο άλμπουμ επιδιώκει να αποφύγει κάθε ωριμότητα κι ευθύνη. Για τη δημιουργία του συνεργάστηκε με παραγωγούς, όπως ο Zedd, ο νεαρός Madeon και ο DJ White Shadow και πειραματίστηκε όσο ποτέ, επηρεασμένη από EDM, R&B, techno και dubstep ήχους. Θεματικά τα 15 ηλεκτρονικά κομμάτια πραγματεύονταν τη φήμη, το σεξ και τον εθισμό της στα ναρκωτικά, με έμπνευση και αναφορές στη ρωμαϊκή και ελληνική μυθολογία.
Η αισθητική του δίσκου, όπως και τα avant-garde outfits με τα οποία ντύθηκε εκείνη την περίοδο ήταν όλα επηρεασμένα από εικαστικές τέχνες. Για το εξώφυλλο συνεργάστηκε με το διάσημο γλύπτη Jeff Koons, ο οποίος δημιούργησε ένα άγαλμα με τη μορφή της. Στο φόντο το γλυπτό πλαισιώνεται από τον πίνακα «Η Γέννηση της Αφροδίτης» και το έργο «Απόλλων και Δάφνη». Σε αρκετές εμφανίσεις παρουσιάζονταν ως η θεά Αφροδίτη με κοχύλια στο στήθος, όπως κατά την επική άφιξή της στο αεροδρόμιο της Αθήνας το 2014 στο πλαίσιο της περιοδείας της, ArtRave.
Ενώ λοιπόν η Gaga παθιάστηκε σε τέτοιο βαθμό με το concept του δίσκου, ώστε κατά τη δημιουργία του να γράψει δεκάδες τραγούδια και ατελείωτα demos, μια σειρά από ατυχίες κατέστησαν την εποχή ως τη σκοτεινότερη στη ζωή της. Μια εβδομάδα πριν την κυκλοφορία του ARTPOP, ο τότε μάνατζερ της Troy Carter θα την εγκαταλείψει. Ταυτόχρονα, οι πρώτες κριτικές έκαναν λόγο για ένα μισοψημένο δίσκο, απογοητευτικό σε σχέση με τον προκάτοχό του και δύσκολο στο άκουσμα.
Ακολούθησε μια χαοτική περίοδος με ακυρωμένα βίντεο και singles, αλλά και projects που ποτέ δεν ολοκληρώθηκαν, όπως το ARTPOP App. Επιπλέον, το Act 2 του δίσκου με ακόμη πιο πειραματικές συνθέσεις που η μουσικός ανέφερε αρκετές φορές δεν ήρθε ποτέ στο φως. Παρ’ όλες τις αντιξοότητες, η Gaga έφερε εις πέρας την προώθηση του δίσκου με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και κυκλοφόρησε ένα ιδιαίτερο short film με τα κομμάτια “ARTPOP”, “Venus” και “G.U.Y.” σε δική της σκηνοθεσία.
Έτη αργότερα κι αφού η ίδια έπαψε να μιλάει γι’ αυτό, το ARTPOP έλαβε την εκτίμηση που του άξιζε. Μάλιστα, φέτος τα Little Monsters ξεκίνησαν καμπάνια, στην οποία την ευχαριστούν και ζητούν να κυκλοφορήσει το πολυπόθητο δεύτερο μέρος. Η ίδια, συγκινημένη, δήλωσε ευγνώμων που αγκάλιασαν μια τόσο καταστροφική περίοδο, στην οποία ένιωθε απελπισία και πόνο.
Ως φανατικός από τα πρώτα της βήματα, κάθε δίσκος ήταν soundtrack μιας διαφορετικής περιόδου της ζωής μου. Ακούγοντας το ARTPOP οχτώ χρόνια μετά θα τολμούσα να πω πως όχι μόνο υποτιμήθηκε, αλλά ο κόσμος της φέρθηκε με πολύ σκληρό τρόπο. Το άλμπουμ πράγματι ήταν overproduced και κάποια σημεία ίσως ήταν υπερβολικά. Διαρροές από την ηχογράφηση των κομματιών δείχνουν πως πρώιμες εκδοχές τους ήταν μακράν καλύτερες από τις τελικές, ενώ σε κάποια ήταν τόσο αναποφάσιστη που ηχογράφησε δεκάδες demos. Παράλληλα, δεκάδες κομμάτια που δεν τα κατάφεραν να συμπεριληφθούν έχουν μείνει κλεισμένα στο ντουλάπι.
Ωστόσο, ήταν απολύτως άτοπες οι συγκρίσεις με τις προηγούμενες δουλειές της και, δεδομένου ότι είναι ένα πλάσμα που εξελίσσεται διαρκώς, δεν είχε υποσχεθεί ποτέ ότι θα κυκλοφορεί “Paparazzi” και “Alejandro” για όλη της τη ζωή. Τα media της έκαναν άδικο πόλεμο κάνοντας λόγο για εμπορική αποτυχία, τη στιγμή που σημείωσε μεγαλύτερες πωλήσεις από κυκλοφορίες άλλων καλλιτεχνών που εγκωμίαζαν την ίδια εποχή. Την ίδια στιγμή, τα ευφυή μηνύματα του άλμπουμ, οι συμβολισμοί στα βίντεο κλιπ και οι εκτενείς καλλιτεχνικές αναφορές δε μπορούσαν να κατανοηθούν από το μέσο κοινό.
Κλείνοντας αυτό το εκτενές αφιέρωμα, το ARTPOP ήταν η αρχή μιας νέας εποχής για τη Lady Gaga, στην οποία βάλθηκε να αποδείξει πόσο χαμαιλέων μπορεί να γίνει και το τι πραγματικά μπορεί να κάνει. Ήταν μια μεταβατική περίοδος ανάμεσα στο ποπ κορίτσι του Poker Face και στη γυναίκα που θα συνεργαστεί με τον θρυλικό Tony Bennett, θα ονομαστεί η καλύτερη τζαζ φωνή αυτού του αιώνα και θα τεθεί υποψήφια για Όσκαρ με τη συμμετοχή της στο A Star Is Born. Δε γνωρίζουμε τι επιλογές θα έκανε αν δεν είχε κυκλοφορήσει το ARTPOP ή δεν είχαν συμβεί οι όποιες αστοχίες, γνωρίζουμε όμως πως σίγουρα δεν ήταν κακό άλμπουμ, ήταν απλώς πολύ μπροστά για την εποχή του.
© 2021 – 2023, Andreas Sotiroulis. All rights reserved.
